Dopalacze

Dopalacze, o których ostatnio coraz częściej się słyszy, to substancje, które posiadają psychoaktywne właściwości zbliżone do działania narkotyków. Są to produkty pochodzenia zarówno syntetycznego, jak i naturalnego. Sprzedawcy reklamują je jako środki pobudzające, wspomagające funkcje poznawcze  czy pozwalające się zrelaksować. Jednocześnie producenci dopalaczy w ofercie handlowej zamieszczają informacje, że są to produkty kolekcjonerskie.

Dopalacze działają na ośrodkowy układ nerwowy i po ich zażyciu zmienia się nastrój i zachowanie człowieka. Część substancji, najczęściej pochodzenia syntetycznego, daje efekty pobudzające przypominające skutki po użyciu amfetaminy, kokainy lub ecstasy. W grupie substancji pochodzenia naturalnego zachodzi duże zróżnicowanie w działaniu tych substancji. Często są to mieszanki ziół o działaniu psychoaktywnym i mogą działać zarówno uspokajająco, wywoływać euforię, jak i działać halucynogennie. Skutki użycia mogą być zbliżone do działania marihuany, haszyszu czy LSD lub też do skutków zatrucia organizmu toksynami, często nieznanego pochodzenia, co bardzo komplikuje interwencję medyczną.

Objawy używania zależą od rodzaju substancji, przyjętej dawki, jak również od cech psychofizycznych danej osoby. Tolerowana przez organizm jednego człowieka substancja, dla innego może okazać się trucizną. W zależności od substancji, mogą wystąpić objawy: przypływ energii, podwyższenie nastroju, rozdrażnienie, huśtawka nastroju, pobudzenie, napady szału, stany depresyjne, halucynacje, bezsenność, utrata apetytu, wymioty, biegunka. Zmiany świadomości lub stany pobudzenia ograniczają zdolność oceny i kontroli sytuacji, co zwiększa ryzyko wypadku, urazu, utraty przytomności. Używanie dopalaczy może także spowodować skutki śmiertelne.

Dopalacze występują w postaci białego proszku, kapsułek lub tabletek, suszu roślinnego (liście, nasiona, skręty), suszu grzybów. Mogą być przyjmowane doustnie, donosowo, w postaci wywaru lub do palenia.   

Jeśli podejrzewasz, że dziecko używa dopalaczy lub innych środków odurzających:

  • Od razu zareaguj, ale nie działaj pod wpływem emocji. Porozmawiaj z dzieckiem.
  • Zapytaj o powody, dla których używa tych substancji.
  • Uświadom mu zagrożenia i konsekwencje związane z używaniem dopalaczy.
  • Porozmawiaj na temat nacisku i manipulacji ze strony grupy biorącej dopalacze.
  • Zapewnij, że martwisz się o nie.
  • Powiedz, że zawiodło twoje zaufanie.
  • Daj mu szansę poprawy, ale przyglądaj się uważnie postępowaniu.
  • Nie daj się przekonać argumentom dziecka, że to niegroźne, naturalne substancje.
  • Jeśli uznasz za konieczne, wprowadź nowe zasady i konsekwencje (czasowe cofnięcie przywilejów, dostępu do komputera, itp.)
  • Szukaj pomocy u specjalistów.

Okres dorastania przynosi zwykle trudne problemy dla samych nastolatków, ich rodziców, jak i całego otoczenia. Rola rodziców w tym okresie jest szczególnie trudna, dlatego warto jak najwcześniej budować dobre relacje z dziećmi, bo to jedno z ważniejszych narzędzi w wychowaniu dzieci.

Największą moc chroniącą ma:

  • okazywanie miłości i zainteresowania życiem dziecka
    Mów dziecku, że jest dla ciebie najważniejszą osobą, że zależy ci, by było zdrowe i szczęśliwe. Poznaj jego przyjaciół, zainteresowania i sposoby spędzania czasu wolnego
  • dobre porozumiewanie się z dzieckiem
    Często rozmawiaj z dzieckiem, pytaj o jego zdanie i uważnie słuchaj. Rozmawiaj także na     trudne tematy – o narkotykach, alkoholu, dojrzewaniu.
  • zdrowa dyscyplina
    Postaw jasne granice, wyraź zdecydowany sprzeciw wobec używania narkotyków i innych środków psychoaktywnych. Ustal godziny powrotu do domu, sprawdzaj na co wydawane jest kieszonkowe.
  • wspieranie dziecka
    Doceniaj wysiłki w osiąganiu celów, chwal dziecko za sukcesy i odpowiedzialność. Podnosisz tym jego poczucie własnej wartości. Zapewniaj, że w trudnych sytuacjach zawsze może liczyć na twoją pomoc.